Çay tarixi
Min illər əvvəl mistik Şərq sahillərində çayın hekayəsi başladı. Bu möhtəşəm bitki təkcə içki deyil, həm də həyat tərzinin simvoluna çevrilmişdir. Zaman keçdikcə insanların sevinclərini, kədərlərini, dərin düşüncələrini bölüşdükləri ritualın mərkəzində çay dayanırdı.
Çayın hekayəsi Uzaq Şərqin qədim meşələrində başlayır. Çin mədəniyyətinə görə, çay Şen-nun tərəfindən kəşf edilmişdir. Rəvayətə görə, İmperator Şen-nun, dərman bitkiləri tapmaq üçün içərisində su qaynatdığı üçayaqlı qazanıyla birlikdə səyahət edirmiş. Miladdan əvvəl 2737-ci ildə çay ağacının bir neçə yarpağı qaynar su qabına düşür. Dəm həm dadlı olur və həm də gümrahlıq gətirir. O vaxtdan bəri Şen-nun başqa heç bir içki içmək istəmir.
Erl Grey çayının necə kəşf edildiyinə dair qəti bir hekayə olmasa da, məşhur bir əfsanə bu çayı həmin çayın adını daşıdığı ingilis siyasətçisi 2-ci Earl Grey Charles Grey ilə əlaqələndirir. Bu hekayəyə görə, 19-cu əsrin əvvəllərində Çindən bir gəmi Earl Grey-in sifariş etdiyi çay yükünü daşıyırdı. Gəmidə çayın ətrini qorumaq üçün berqamot sitrus meyvəsindən hazırlanmış yağlar var idi. Lakin gəmi səfər zamanı tufanla rastlaşır, çay və yağlar qarışır. Nəticədə, çay berqamotun özünəməxsus qoxusu və dadı ilə ətirlənir.
Çay yarpağı təbiətin bəşəriyyətə hədiyyə kimi təqdim etdiyi nadir tapıntıdır. Bir vaxtlar yalnız Çinin sıx meşələrində tapılan bu bitki zamanla bütün dünyaya yayılmış və müxtəlif mədəniyyətlərdə dərin kök salmışdır.
Əvvəllər çay təkcə içki deyil, həm də dərman sayılırdı. Qədim dövrlərdə Çində çay yarpaqlarının ruhu təmizlədiyinə, zehni gücləndirdiyinə və bədəni sağaltdığına inanılırdı. Bu möcüzəvi içkinin yayılması ilə insanlar onun təkcə fiziki deyil, həm də mənəvi və emosional rifah mənbəyi olduğunu kəşf etdilər.
Çay təkcə istehlak edildiyi yerlərdə deyil, həm də mədəniyyətlər arasında da mühüm rol oynamışdır. Bir fincan çay hətta yad insanlar arasında anlaşma, qonaqpərvərlik və dostluğu simvolizə edən simvola çevrilmişdir. Çay dəmləmək sevdiklərinizlə bir araya gəlmək, hekayələr paylaşmaq və bağları gücləndirmək üsuluna çevrilib.
Gözlərinizi yumub bir stəkan çayın hərarətini hiss etdiyiniz zaman, əslində, minlərlə illik tarixin bir parçası olduğunuzu xatırlayın. Çay sadəcə bir içki deyil, həm də bəşəriyyətin ürəyinin döyündüyü universal bir vərdişdir.
